Sierlijke grassen voor een natuurlijk winterbeeld

Het aanbod aan geschikte siergrassen voor onze tuinen wordt elk jaar steeds groter. Met wel honderden verschillende grassen die gekweekt worden, zijn er soorten en cultivars genoeg om uit een gevarieerd aanbod te kunnen kiezen. Helaas worden vaak steeds dezelfde cultivars gebruikt. Denk maar aan Pennisetum alop. ‘Hameln’ of Imperata cylindrica ‘Red baron’ waarschijnlijk hebben jullie ook al Miscanthus sinensis ‘Gracillimus’ of Sesleria autumnalis gebruikt. Klinken deze namen je iets te bekend in de oren? Tijd om daar verandering in te brengen. Hoe groter de diversiteit aan gebruikte planten in onze tuinen, hoe beter dit ook is om bepaalde ziekten en plagen te reduceren in de toekomst. We bespreken daarom vijf nieuwe of minder bekende grassen die een meerwaarde kunnen bieden in het ontwerp.

We beginnen in november met een kleurenbom. Miscanthus sinensis ‘Red chief’ is dat helemaal. Niet alleen bloeit hij vanaf augustus met intens rode bloeipluimen, ook in oktober en november knalt hij in het rood wanneer zijn blad begint te verkleuren. Wil je het grootste kleureffect dan plant je hem het best in de volle zon, maar ook in de halfschaduw blijft hij herfstkleur vertonen. Zijn hoogte is beperkt voor een Miscanthus en hij is met zijn 1,20 meter bloeihoogte een van de compactere cultivars. Geschikt voor kleinere tuinen, in pot, als solitair maar ook in grotere massieven. Miscanthus stellen weinig bodemeisen en kunnen zowel in zand als kleigronden gedijen. In de winter blijven ze mooi rechtop waardoor ze structuur brengen in de border.

Tuinen zijn net als vele andere zaken ook onderhevig aan trends. Een van die trends die deze keer in interieurs is begonnen is die van de  Cortaderia pluimen. Door de hoge vraagprijs naar die gedroogde pampaspluimen in de bloemenhandels is ook de vraag naar de toepassing in de tuinen terug toegenomen. Cortaderia nemen echter heel wat plaats in en kunnen als snel 2 tot 4 vierkante meter per plant in beslag nemen. Sinds kort is er evenwel een oplossing voor dit probleem met de nieuwe Cortaderia ‘Tiny pampa’. Hoewel we zelf niet echt een voorstander zijn van het pampasgras met zijn vlijmscherpe blad is deze kleine variant zeker de moeite waard. Zijn bladhoogte van ongeveer 60 centimeter en daarboven uitstekende compacte bloeipluimen van maximum 80 centimeter hoog maken hem tot de kleinste van zijn soort en hierbij ook geschikt voor potten. Hij is daarenboven zeer bloeirijk en bloeit iets vroeger dan de andere cultivars en dit vanaf augustus. Een aanwinst in het gamma lage wintergroene grassen voor een droge zonnige standplaats.

Wie de trend volgt van de ‘Dutch dreams’-beweging die weet ook al dat alles wat de Nederlandse tuinarchitect Piet Oudolf naar voor schuift vaak kort daarna door vele anderen wordt gebruikt en goed bevonden. Denk maar aan Sesleria autumnalis die hij als een van de eerste gebruikte in zijn ontwerpen. Hij weet  dan ook door zijn projecten over de hele wereld planten uit te kiezen die uniek zijn, klimaatbestendig en een sterk winterbeeld brengen. Een van die nieuwe grassen is Schizachyrium scoparium ‘Ha Ha Tonka’. Dit kleine prairiegras kenmerkt zich door de vele haartjes op zijn blauwgrijze bladeren. Deze haartjes zorgen voor een uniek beeld in de tuin wanneer ze hiermee kleine waterdruppeltjes vangen en vasthouden.  De grassen gaan hierdoor letterlijk schitteren in het vroege ochtendlicht en wanneer aangevroren is het plaatje helemaal compleet. Het is een niet wintergroen gras dat houdt van een zonnige droge standplaats met een hoogte tot 90 centimeter. Prachtig in een gemengde border met vaste planten zoals Echinacea of Salvia.

Sesleria autumnalis is de laatste jaren uitgegroeid tot een van de populairste soorten aangeplant door tuinaannemers na de Pennisetum ‘Hameln’. Sesleria is nu eenmaal een mooi (half)wintergroen gras dat goed droogtebestendig en winterhard is, kortom er is weinig omkijken naar. Het enige nadeel wat deze Sesleria kan hebben is dat hij soms wat slordig oogt. Zeker in een vochtige zomer zoals we dit jaar hebben gehad kan hij wat hoger gaan groeien en daarna omvallen. Dit wordt niet altijd in dank afgenomen door de klant die jaar na jaar een mooi resultaat wil. Gelukkig is er nu de nieuwe Sesleria ‘Greenlee hybrid’ . Deze Sesleria is een kruising tussen de kleinere compactere Sesleria caerulea en Sesleria autumnalis. Dit zorgt voor een prachtig nieuwe gras dat droogtebestendig is, (half)wintergroen en bloeit van juni tot oktober met mooie zilverachtige aren. Daarenboven blijft hij compact met een hoogte van 30 centimeter.

Als laatste willen we nog eens Carex sp. ‘Kyoto’ onder de aandacht brengen. Hoewel tuinarchitect Chris Ghyselen hem jaren geleden al meebracht uit Japan is deze zegge nog steeds ondergewaardeerd. Het is een van de beste wintergroene zegges voor droge schaduw maar hij doet het ook uitstekend in de zon wanneer niet te droog. Met zijn 60 centimeter hoogte en mooie bolle vorm, lijkt hij wat op een elegantere lampenpoetser zonder bloei. Door zijn neutrale look kan hij eindeloos worden gecombineerd. Een natuurlijke schoonheid die de winter wat kleur en structuur kan brengen. Door zijn Japanse oorsprong is hij ook veel beter bestand tegen koudere en nattere winters dan de meer gebruikte Carex testacea of Carex howardii ‘Phoenix green’ die beiden uit Nieuw-Zeeland afkomstig zijn. Een zegge die zeker een meerwaarde is voor klimaatbestendige tuinen van de toekomst.