Peilgestuurde drainage, de toekomst van waterbeheer

Waterbeheer is altijd al een essentieel onderdeel geweest van landbouw en stedelijke planning. Met de huidige klimaatverandering en frequente extremen in neerslag, variërend van droogtes tot overstromingen, wordt de noodzaak voor effectief waterbeheer steeds groter. Een van de innovatieve oplossingen die naar voren komen als antwoord op deze uitdagingen is peilgestuurde drainage. 

De Ceuster, gevestigd in Sint-Katelijne-Waver, nam begin dit jaar de drainage-activiteiten van Christianen-Van Looveren onder de vleugels. En is dus vast van plan om een belangrijke rol te spelen in deze sector.

Geert Van Meensel, projectmanager De Ceuster: “We zijn een servicebedrijf dat loonwerken uitvoert. We gaan daarin heel breed, met afdelingen zoals ‘Horti’, ‘Sport’ en ‘Infra’. En daar komt nu ‘Drainage’ bij. We hebben altijd heel nauw samengewerkt met drainagebedrijf Christianen-Van Looveren. Louis Christianen en Yvonne Van Looveren gaven dit jaar hun levenswerk door aan ons, en daarop zijn we bijzonder trots. Wij voerden namelijk al vele jaren loonwerken uit voor hun proefstation in Meerle, dus voor de nu gepensioneerde Louis was dit eigenlijk een logische stap. En doordat het beheersen van het waterpeil een steeds belangrijker gegeven wordt, zullen we in de toekomst hard inzetten op peilgestuurde drainage. Inclusief uitgebreid advies, want we hebben uiteraard – ook door onze stevige ervaring op allerlei andere gebieden, zoals nivellering en aanverwanten – heel wat knowhow opgebouwd.”

Jan De Roye, verantwoordelijke Infra De Ceuster: “Peilgestuurde drainage is een geavanceerde vorm van traditionele landbouwdrainage. In plaats van een constante afvoer van water uit de bodem, stelt deze techniek de beheerder in staat om het grondwaterpeil actief te reguleren, door het aanleggen van een gestuurde waterbuffer. Dit wordt mogelijk gemaakt door het gebruik van kleppen en regelapparaten die kunnen worden aangepast op basis van de behoeften en omstandigheden.”

Hoewel peilgestuurde drainage veelbelovend is, zijn er ook uitdagingen. De techniek vereist nauwkeurige monitoring en beheer om effectief te zijn. Er is ook een leercurve voor landbouwers en beheerders om de systemen optimaal te bedienen. Maar dat weegt nauwelijks op tegen de overduidelijke voordelen:

• Flexibiliteit: het belangrijkste voordeel van peilgestuurde drainage is de mogelijkheid om waterpeilen aan te passen aan wisselende omstandigheden. In droge periodes kan het waterpeil hoger worden gehouden om gewassen te voorzien van het nodige vocht, terwijl in natte periodes het peil kan worden verlaagd om wateroverlast te voorkomen.

• Duurzaamheid: door het waterpeil te reguleren, kan de uitstroom van voedingsstoffen en gewasbeschermingsmiddelen naar oppervlaktewater worden verminderd. Dit draagt bij aan een betere waterkwaliteit en beschermt aquatische ecosystemen.

• Kostenbesparing: hoewel de initiële installatiekosten van peilgestuurde drainage hoger kunnen zijn dan die van traditionele drainage, kunnen de langetermijnvoordelen, zoals verminderde irrigatiebehoeften en een betere gewasopbrengst, leiden tot aanzienlijke kostenbesparingen.

“De sturing gebeurt via een regelput/buis”, gaat Jan De Roye verder. “In die put worden de gewenste waterhoogtes dan aangegeven. Je kunt dat manueel aansturen, maar dit kan ook volautomatisch gebeuren. We hebben zelfs een app die je voortdurend op de hoogte houdt van de waterstanden in de gemonitorde grond. Overigens, en niet onbelangrijk: we hebben zelfs al projecten lopen waar niet alleen de drainage wordt gestuurd, maar ook irrigatie mogelijk is, via diezelfde drainagebuizen.”

“Peilgestuurde drainage biedt een vooruitstrevende oplossing voor de uitdagingen van het hedendaagse waterbeheer. Het vermogen om actief – via een regelput met sensoren – het grondwaterpeil te beheren kan landbouwers en stadsplanners helpen om zich aan te passen aan veranderende klimaatomstandigheden en tegelijkertijd de waterkwaliteit te beschermen. Zoals bij elke nieuwe technologie, is het essentieel om voortdurend onderzoek en training te bevorderen om de voordelen van peilgestuurde drainage volledig te realiseren”, besluit Geert Van Meensel.