Hoewel bovenstaande titel voor sommigen wat apocalyptisch zal overkomen, zit er toch veel waarheid en gezond verstand in vervat.

Bijen maken immers de grootste populatie van bestuivers uit. Zonder bijen geen bestuiving en zonder bestuiving geen plantaardig voedsel. Zo simpel is het.

De laatste decennia kwam de bijenpopulatie op wereldschaal sterk onder druk te staan, onder andere door een vermindering aan biodiversiteit waardoor ze minder voedsel ter beschikking hadden. Een tweede reden ligt in het toenemend gebruik van pesticiden. Willen we de bijen, en bij uitbreiding onze wereld redden, dan dringen zich een aantal drastische maatregelen op.

Internationale bezorgdheid

De laatste jaren zagen enkele lovenswaardige initiatieven het daglicht. Zo is er het recente Europese burgerinitiatief ‘Red de Bijen’ dat deze zomer groen licht gekregen heeft van de Europese Commissie. Deze laatste engageert zich om concrete acties te onderzoeken met het oog op een verhoogde biodiversiteit en een afdoende bescherming van de bijenpopulatie. Dit op voorwaarde dat ‘Red de Bijen’ minstens 1 miljoen handtekeningen kan verzamelen.

Bebloemde snelwegbermen

Ook een initiatief als ‘Honey Highway’ verdient onze onvoorwaardelijke steun. Bedoeling hier is dat de bermen van Europese snelwegen omgetoverd worden tot bloemenweides. Dit oogt niet enkel mooi, de inherente biodiversiteit zal er tevens voor zorgen dat de bijen over meer en betere voedingsbronnen kunnen beschikken. Het einddoel is een aaneengesloten, bebloemd snelwegennet van het uiterste noorden van Europa tot het uiterste zuiden. Maar ook de imkers hebben in dit verhaal een belangrijke rol te vervullen, zij het dan eerder op plaatselijk vlak. Hun aantal is de laatste jaren exponentieel toegenomen en zowat 99 % onder hen zijn hobbyisten, wat maakt dat er aan gedrevenheid en enthousiasme alvast geen tekort is.

Knokke, the place to bee

Ook in eigen land beweegt één en ander. Zo werden in Knokke-Heist de laatste jaren heel wat initiatieven rond biodiversiteit en bijenwelzijn geconcretiseerd. Onder impuls van burgemeester Leopold Lippens leverde hen dat in 2015 zelfs de titel van ‘meest bijenvriendelijke gemeente van Vlaanderen’ op. Deze en toekomstige projecten in de badstad worden opgezet in samenwerking met ‘BeeOdiversity’. Sinds 2011 steunt Knokke-Heist eveneens de plaatselijke imkers. Het BeeOdiversity project omvat nu reeds tien bijenkolonies in Knokke-Heist die de toekomst en de gezondheid van ruim vijfhonderd duizend bijen moeten waarborgen. Verder werden tot nog toe vijftien bijenvriendelijke tuinen ingericht en 20.000 m² bloemenweiden aangelegd op het openbaar domein. Vijf van de Knokse bloemenweiden staan zelfs in de Europese top tien. Verder staat de aanleg van therapeutische bloementuinen rond gemeentelijke woonzorgcentra op de agenda en zorgen infopunten zoals de bijenhal in de bloementuin aan het waterbekken Wulpenhoek en het honingbijcentrum nabij CC Scharpoord voor waardevolle info over de noden en het leven van de bijen.

Maatschappelijke verantwoordelijkheid

BeeOdiversity is een bedrijf gesteund op maatschappelijk ondernemerschap, dat projecten ontwikkelt en advies verleent ter bevordering van de biodiversiteit, meer bepaald via de bijen. Hun acties en onderzoek spitsen zich toe op de evolutie van de gezondheidsstaat van de bijenkolonies, op de kwaliteit en de beschikbaarheid van nutritieve bronnen voor de bijen, op biodiversiteit in de ruimste zin en op het identificeren van pesticidebronnen en op het reduceren van deze laatste via sensibiliseringsacties bij alle stakeholders, eigen bevolking, bezoekers en landbouwers. De resultaten zijn alvast bemoedigend te noemen. Het pesticidegebruik in de regio neemt af. De bijvriendelijke aanplantingen van 2016 en 2017 en de inspanningen van de landbouwsector en van ruim zeshonderd particulieren leveren momenteel voldoende voedsel van hoge kwaliteit, met name stuifmeel en nectar, voor de aanwezige populaties van bijen en wilde bijen. Wanneer iedereen op hetzelfde elan verdergaat, zullen de lokale bijenpopulaties zich goed kunnen voortplanten en is hun en onze toekomst verzekerd.