Zo pakt Meerhout regenwaterinfiltratie, ontharding en vergroening aan

Klimaatoplossingen komen niet zomaar uit de hemel gevallen. Hoewel… In Meerhout heeft het er wel wat van weg. Verduurzaamde kerken, kapellen en kerkhoven dragen er bij tot de klimaatrobuustheid. Walter Verbraeken, schepen van Milieu, vertelt hoe het lokaal bestuur het erfgoed benut voor het hemelwater- en droogteplan, en welke andere maatregelen de Kempische gemeente neemt in het kader van het lokaal energie- en klimaatpact 2.0.

Om overstromingen te voorkomen én het grondwaterniveau op peil te houden, is lokale regenwaterinfiltratie belangrijk. “Het dak van het gemeentehuis werd afgekoppeld van de riolering, al het hemelwater gaat naar wadi’s”, vertelt Verbraeken. “Nu koppelen we ook drie kerken en een kapel af, waardoor zo’n 10.000 kubieke meter meer water lokaal indringt.”

“In het gehucht Gestel zal het water van het dak van de Sint-Jozefskerk in de vesten rond de pastorij lopen. Naast de Sint-Bavokerk in Zittaart maken we een wadi voor het hemelwater, net als aan de Sint-Trudokerk in het centrum. Naast de kapel in het gehucht De Berg ontharden we een gedeelte van de parking voor een wadi.” 

In 2022 werden in Meerhout 5.500 nieuwe bomen geplant. “Het water voor de aanplantingen halen we uit het Albertkanaal. Soms geldt daar een captatieverbod. Om dan toch water te hebben, vroegen we een vergunning om water uit de visvijver te halen. Bij een bedrijf in de gemeente mogen we 80 m3 uit zijn waterreserve putten, en we huren waterblazen, goed voor 250 m3”, aldus Verbraeken. 

De gemeente promoot tegelwippen en geveltuinen en onthardt en vergroent volop pleinen en paden. De kerkhoven ontsnappen niet aan de onthardingsdrang. Op het ‘nieuwe kerkhof’ worden de tegels van de paden vervangen door gewapend gazon. Op het kerkhof rond de Sint-Trudokerk wordt al sinds 1977 niemand meer begraven. “We willen de site opwaarderen maar het kerkhof is beschermd erfgoed, door de grote variëteit aan kruisen. Van de duizend graven moeten er vierhonderd behouden blijven. De andere maken plaats voor een parkomgeving met een bijenhotel, bijenkorven, bloemenweide… Het een hectare grote park wordt met een pad aangesloten op het Netepark”, licht Verbraeken toe. 

Dat belevingspad zal Peer Plimp-pad heten. Verbraeken: “Peer Plimp was de dorpsmolenaar. Hij wekte met zijn watermolen stroom op voor de straatverlichting. Als er weinig water was, flikkerden de peren van de straatlampen. ‘Flikkeren’ is in het Meerhouts ‘plimpen’. Vandaar zijn bijnaam.” Van flikkerende lampen is intussen geen sprake meer. En de gemeente werkt nu hard aan de verledding van de openbare verlichting. 

Om af te ronden, zegt Verbraeken nog wat over de verduurzaming van het Meerhoutse gebouwenbestand: “Om particulieren aan te zetten om hun woning energiezuinig te maken, werven we een renovatiecoach aan. Op onze dorpsfeesten, de ‘kattenfeesten’, komen er klimaattafels, waaraan we 235 bewoners willen overtuigen om bij die coach aan te kloppen.” 

De gemeente levert binnenkort nog een grote inspanning. “We verbouwen een verdieping van het nieuwe gemeentehuis om er de sociale dienst in onder te brengen. Die is nu gehuisvest in het oude kloostergebouw. Een slecht geïsoleerd gebouw met enorme warmteverliezen. Dat wordt afgebroken en de site wordt onthard.”  

Drie nieuwe windmolens en twee deelwagens maken het plaatje van de actuele Meerhoutse energie- en klimaatinspanningen compleet.