Tijdelijke zorgunit in je tuin

De Vlaamse Confederatie Bouw is tevreden over de aangekondigde reglementaire vereenvoudiging om een tijdelijke zorgunit te plaatsen. Niet alleen komt dit tegemoet aan de wens van heel wat ouderen en zorgbehoevenden om langer in een vertrouwde omgeving te verblijven, ook is het een opsteker om de schaarse beschikbare ruimte efficiënt in te zetten. Met de nieuwe regeling volstaat het te voldoen aan de meldingsplicht waardoor men niet langer verplicht is een omgevingsvergunning aan te vragen. De Vlaamse regering heeft het ontwerpdecreet onlangs definitief goedgekeurd en nu ligt dit in het Vlaams Parlement ter stemming voor. 

Tot dusver bestond er geen specifieke regelgeving in de ruimtelijke ordening voor het plaatsen van mobiele units als tijdelijke zorgwoning. Er waren enkel mogelijkheden om met zo’n unit onderdak te bieden aan asielzoekers, vluchtelingen en burgers wiens woning onbewoonbaar is vanwege onvoorziene omstandigheden. Naast de Scandinavische landen kan ook Nederland als gidsland gezien worden, aangezien zorgunits er al langer vergunningsvrij geplaatst kunnen worden.

Met deze nieuwe regeling zorgt de Vlaamse regering voor de nodige uniformiteit. Want tot vandaag is het niet in elke gemeente vanzelfsprekend om een mobiele zorgunit te gaan plaatsen. In een aantal steden en gemeenten zoals Hasselt en Zemst worden inwoners in een specifieke zorgsituatie aangemoedigd om een tijdelijke, mobiele unit bijv. in de tuin te plaatsen om bijgevolg mantelzorg te kunnen verlenen in een familiale sfeer waardoor de zorgbehoevende vaak ook in de eigen buurt kan blijven. Het stadsbestuur van Gent heeft zelfs een proefproject lopen om de Gentenaars met een ‘kijkwoning’ warm te maken voor het concept. Maar de meeste gemeenten hadden koudwatervrees net vanwege de reglementaire onduidelijkheid. 

Zo’n mobiele zorgunit heeft heel wat voordelen. Zo sluit dit aan bij de trend om steeds vaker bouwelementen geautomatiseerd te prefabriceren binnen het bouwbedrijf. Daardoor verloopt de plaatsing van zo’n geprefabriceerde unit op maat snel. Daarnaast heeft de unit een tijdelijk karakter en kan verplaatst worden; en de zorgbehoevende kan bovenal in haar of zijn vertrouwde omgeving blijven. Bovendien gaat het om een aparte woonunit wat in de huidige coronacrisis en in het belang van social distancing een grote troef is. Voorts vergt de demografische evolutie in Vlaanderen meer en meer creatieve oplossingen om de behoeften van een verouderende bevolking optimaal op te vangen. Ouderen blijken trouwens in het algemeen de stap naar een zorginstelling meer en meer uit te stellen. Naast een tijdelijke zorgunit kunnen huishoudens nog steeds overwegen om aanpassingen aan te brengen aan hun bestaande woning om nieuwe noden te beantwoorden. Het creëren van modulaire ruimtes, die snel kunnen aangepast worden aan veranderende behoeften, wint bij nieuwbouwprojecten steeds meer aan belang.