Composteren zit in Vlaanderen duidelijk in de lift

In Vlaanderen passen vandaag twee op drie tuinbezitters de thuiskringloop op één of andere manier toe. Dat is meteen een duidelijk bewijs dat composteren aan belang wint. Op dat vlak is veel te danken aan de werking van Vlaco vzw, dat zich al meer dan 25 jaar voor het beleid en de belangen van de biologische kringloop in Vlaanderen inzet. Vlaco verenigt zowel overheden (OVAM en intercommunales) als bedrijven, die organisch-biologisch afval verwerken. De vereniging telt momenteel meer dan tachtig leden. We polsten naar een stand van zaken bij Elke Vandaele, medewerker kwaliteit, certificering en onderzoek bij Vlaco.

Sluitende kwaliteitscontrole

In het kader van VLAREMA is Vlaco vzw erkend als controle- en certificeringsinstelling bij de biologische verwerkers van organisch-biologisch afval, waarbij een compostsamenstelling van minstens 16 % aan organische stoffen en 50 % aan droge stof als norm gesteld wordt. Ook via onderzoeksprojecten, demonstraties en testen op proefvelden worden de eigenschappen en gebruiksmogelijkheden van compost continu onderzocht en gepromoot.

Het belang van composteren

Elke Vandaele: “Composteren past perfect in het huidige circulaire denken via de productie van kwaliteitsvolle, duurzame bodemverbeteraars, die nuttig in tuinen en parken gebruikt kunnen worden. Bovendien zorgt dat ook voor een aanzienlijke vermindering van de afvalberg. Daarnaast beschikken een aantal composteringsbedrijven over een eigen biogasinstallatie, waardoor ze een belangrijke rol spelen in de opwekking van hernieuwbare energie. Zo kunnen we onze CO₂-uitstoot verder beperken.

Het stopt hier niet: een bijproduct van de vergisting bij de productie van biogas is digestaat, dat na certificering ook als duurzame meststof hergebruikt kan worden. Gedroogd digestaat wordt niet enkel op akkers en velden gebruikt, ook in particuliere tuinen en parken, eventueel in combinatie met groen- en gft-compost. Certificeren, informeren, motiveren…het is en blijft belangrijk om alle stakeholders hierbij te betrekken, van burgers tot openbare groendiensten en van tuinaannemers tot de landbouwsector.

Het mulchen van een tuin.

Van eenvoudige ton tot volwaardige composthoop

De kringloop sluiten in de eigen tuin kan verschillende vormen aannemen: van het voederen van de kippen met etensresten, het composteren van tuinafval tot en met het verhakselen van snoeihout en het hergebruiken ervan als mulch. Zelfs wie niet over een grote tuin beschikt, kan in een eenvoudig compostvat al heel wat reststoffen composteren. Voor een grotere tuin is er de compostbak of de composthoop, die als bron voor duurzame bodemverbeteraars en meststoffen dienst doet. Vlaco leidt ook vrijwilligers op om de kringloopgedachte uit te dragen.

Demonstratie met Vlaco-potgrond.

Draagvlak verbreden bij de groenprofessionals

Elke Vandaele: “We promoten ook het gebruik van onze duurzame grondverbeteraars, zoals compost en gedroogd digestaat, bij tuinarchitecten en tuinaannemers. De aanleg van een nieuwe tuin is immers het ideale moment om de bodem te verbeteren. Organische bodemverbeteraars en meststoffen zijn voldoende commercieel beschikbaar via gespecialiseerde producenten, maar ook de integratie van een zogenaamde thuiscomposteerplaats in het tuinplan is zeker een goed idee. Het belang van een thuiskringloop kan niet genoeg benadrukt worden. We hebben eveneens een aantal projecten lopen in samenwerking met openbare groendiensten en intercommunales waarbij we samen nieuwe potgrond ontwikkelen en in de praktijk uittesten. Zo hebben we onlangs met succes een nieuwe variant potgrond uitgeprobeerd, waar extra voedingsstoffen aan toegevoegd werden. Met dergelijke initiatieven ondersteunen we volop de voorbeeldfunctie van gemeenten en openbare groendiensten voor wat betreft de toepassing van duurzame grondverbeteraars en meststoffen.”

Op de website van Vlaco (www.vlaco.be) staan enkele tools, die zowel voor de particulier als voor de groenprofessional van nut kunnen zijn. Met de CO₂-tool kun je effectief de CO₂-winst berekenen door het toepassen van compost en digestaten. De handige compostcalculator berekent dan weer de hoeveelheid compost, die je voor een specifiek project nodig hebt.