Accu kettingzagen verlichten werk van boomverzorgers

Geef twee ervaren (en bekroonde!) boomverzorgers een nieuwe accu-aangedreven kettingzaag in handen, en je kan ervan op aan dat ze het toestel tot het uiterste zullen drijven. Scott Forrest en Josephine Hedger – nomen est omen – belichten de belangrijkste eigenschappen die een kettingzaag in hun vak moet hebben, en delen hun ervaringen over de nieuwste telgen in de Husqvarna familie: de T540i XP en de 540i XP.

Hoog in de bomen kruipen om te snoeien, vellen of verzorgen … dat het werk van een boomverzorger al eens een uitdaging kan zijn, weten Forrest (Nieuw-Zeeland) en Hedger (Verenigd Koninkrijk) als geen ander. Respectievelijk staan ze 22 en 18 jaar in het vak, en beiden mochten ze afgelopen jaar voor de vierde keer de wereldtitel boomklimmen op hun naam schrijven. “Er zijn ontelbare facetten waarmee een arborist rekening moet houden,” zegt Forrest, “en onze efficiëntie staat of valt niet bij de kracht van onze gereedschappen alleen. Ook de opstarttijd van het toestel, onze wendbaarheid en de zichtbaarheid van onze acties, hebben een invloed op hoe snel, veilig en efficiënt we ons werk kunnen doen.” Of, zoals Hedger het samenvat: “Als we met een kettingzaag werken, dan moet die aanvoelen als een verlengde van ons lichaam.”

Gewicht en evenwicht

Dagelijks banen Forrest en Hedger zich, net als tienduizenden boomverzorgers wereldwijd, via takken en klimtouwen een weg naar de boomtoppen. “Dat vergt heel wat fysieke inspanning,” geeft Hedger toe, “en hoe meer ballast we kunnen vermijden, hoe beter.” Bij de ontwikkeling van de nieuwe Husqvarna T540i XP, speciaal ontworpen voor bomverzorgers die de hoogte in gaan, werd daarom bijzondere aandacht besteed aan het reduceren van het gewicht van zowel het toestel als zijn batterij, met als resultaat een accu-aangedreven top handle kettingzaag die 400 g minder weegt dan zijn benzine-aangedreven tegenhanger.

Het gewicht van toestel en batterij werd zodanig gereduceerd dat de T540i XP 400 g minder weegt dan zijn benzine-aangedreven tegenhanger.

Toch is gewicht niet het enige aandachtspunt voor een vlotte klim naar de top. “Als je je door een dense kruin moet voortbewegen, dan wil je niet dat je materiaal daarin verstrikt geraakt”, aldus Forrest. “Je moet gestroomlijnd zijn. Hoe dichter je materiaal zich tegen je lichaam bevindt, hoe beter. Een oog aan de achterzijde van de zaag, waarmee je hem rechtstreeks met een karabijnhaak aan je harnas kan bevestigen, is geen overbodige luxe.”

En dan is er nog het zagen zelf. Want ook dat is fysiek belastend. Hedger: “We bevinden ons op geen enkel ogenblik ‘gewoon’ in een staande positie. We moeten ons vaak in bochten wringen en om te snoeien kantelen we de kettingzaag in alle mogelijke richtingen. Is het toestel niet in evenwicht, dan heeft dat al snel een negatieve impact op je ellebogen, schouders … Bij deze kettingzagen werd dat minutieus afgestemd. Zelfs de batterij is zodanig geplaatst dat de balans altijd klopt; ook als je een kleinere accu gebruikt.”

In de bomen bevindt de arborist zich nooit ‘gewoon’ in een staande positie. Evenwicht is dan ook een cruciale factor voor zowel persoon als gereedschap.

Allround en betrouwbaar

Wie net opgeklommen is tot de kruin van een boom, wil uiteraard niet elk half uur naar beneden om van materiaal te wisselen. “In het verleden was dat met accugereedschap al eens een probleem”, geeft Hedger toe. “Omdat het vermogen lager lag, moest je voor zware werken alsnog overstappen op een kettingzaag met benzinemotor. De T540i XP biedt echter dezelfde kracht en kettingsnelheid als de klassieke T540 XP (40 cc), en hetzelfde geldt voor de back handle kettingzaag 540i XP. Ik kan er dus op vertrouwen dat ik ook met deze toestellen diameters tot 30 à 40 cm de baas kan, en moet nog maar zelden overschakelen op een kettingzaag op benzine.” De nieuwe SP21G ketting, in combinatie met het X-Precision zaagblad, draagt evenzeer bij aan een sterk en efficiënt zaagresultaat, al heeft die ook nog een ander voordeel.   

Forrest: “De nieuwe ketting zorgt voor een bijzonder glad en precies resultaat, waardoor de wond na het snoeien veel beter zal genezen. Zonder dat we daarvoor bijkomend onze handzaag moeten uithalen.”

En dan zijn er nog aspecten van betrouwbaarheid. “Alvorens ik ergens aan begin, wil ik zeker zijn dat er voldoende batterij rest om het werk te voltooien”, aldus Hedger. “Ondertussen weet ik ongeveer dat de top handle zaag op een werkdag voldoende heeft aan één à twee volle batterijen, en dat de 540i XP er soms een derde nodig heeft, maar dankzij de duidelijke batterij-indicator zie ik ook op elk moment wat ik wel of niet kan afwerken. Dankzij de IPX 4 classificatie weet ik dan weer dat de zaag ook in regenweer zal blijven presteren.”

Het gewicht van toestel en batterij werd zodanig gereduceerd dat de T540i XP 400 g minder weegt dan zijn benzine-aangedreven tegenhanger.

Meteen klaar voor actie

Een van de belangrijkste redenen voor Hedger om voor een accu-aangedreven kettingzaag te kiezen, is evenwel de snelle reactietijd. “Top handle kettingzagen zijn ervoor berucht om een groot deel van de tijd onnodig aan te blijven liggen”, weet de Britse. “Je wilt nu eenmaal geen kettingzaag in gang moeten trekken wanneer je je in een onzekere positie bevindt, noch wil je telkens opnieuw wachten totdat de motor volledig opgewarmd is. En dus worden benzine-aangedreven zagen zo min mogelijk afgezet. Wat dan weer leidt tot vervuiling, veiligheidsrisico’s en overmatig brandstofverbruik.”

“Een accu-aangedreven exemplaar, daarentegen, kan je tot wel 30 keer per uur aan en uit zetten, en bij elke druk op de knop werkt hij meteen op volle kracht. Het enige waarop je moet letten, is dat de startknop perfect aanvoelt, zodat je er niet naar op zoek moet. De T540i XP betekent zo voor mij alvast een enorme efficiëntiewinst, en hij reduceert heel wat stress en overlast.”

“Een goede onderlinge communicatie is voor ons van essentieel belang”, zegt Scott Forrest. “Hoe minder geluidsoverlast van onze gereedschappen, hoe beter die verloopt.”

Veiligheid voorop

Stress, vermoeidheid en frustratie vormen grote risico’s voor de boomverzorger. Zij leiden immers tot fouten en, bijgevolg, verwondingen. “Uitlaatgassen, geluid en trillingen zijn doorgaans de grootste stressfactoren”, stelt Hedger. “Hoe meer je die kan uitsluiten, hoe beter.”

Omdat er op de grond meer gezaagd wordt, zal de 540i XP voor een volle werkdag 2 à 3 batterijen nodig hebben. Bij de top handle zag volstaan 1 à 2 batterijen.

Hoewel dat in het verleden niet zomaar mogelijk was, gaat er met de opkomst van performante accuzagen voor groenprofessionals een nieuwe wereld open. “Als we in de zomer in een dichtbegroeide kruin moeten werken, dan worden we niet meer vergast door de uitlaatgassen van onze kettingzaag; we kunnen een hele dag met de kettingzaag aan de slag, zonder dat we de veiligheidsnormen voor blootstelling aan trillingen dreigen te overschrijden; en we voelen niet meer de enorme stress van een constante blootstelling aan geluid.” “Ook onze klanten worden niet langer met geluidsoverlast geconfronteerd en zijn ons dus beter gezind,” voegt Forrest toe, “en vooral onze eigen communicatie verloopt vlotter. Ook dat is cruciaal voor een veilige en aangename werksituatie.”

“Het idee dat een boomverzorger na zijn dertigste zodanig gekraakt is, dat hij niet meer kan werken, is nu voorbijgestreefd”, besluit Hedger. “Met dit soort toestellen zie ik geen enkele reden waarom we dit werk niet tot een leeftijd van 50 of 60 jaar kunnen doen.”