Steden zitten boordevol groen en blauw potentieel

Na enkele kurkdroge seizoenen heeft afgelopen natte 2024 de maatschappij nog maar eens gewezen op het belang van groen en blauw in de stad. Planten, bomen en waterpartijen zorgen immers voor een verhoogde leefbaarheid, reduceren het hitte-eilandeffect en dragen bij aan biodiversiteit en klimaatrobuustheid. Maar waar vind je in het dichtbebouwde Vlaanderen nog ruimte, en hoe hou je het op een duurzame manier in stand? Samen met architecten, projectontwikkelaars, steden en gemeenten zet Ecoworks zich in voor een creatieve totaalaanpak.

Ecoworks is een gespecialiseerde partner voor het ontwerp, de aanleg en het beheer van groene en blauwe zones. De missie is duidelijk: de natuur opnieuw in onze leefwereld integreren. “Wie daarvoor enkel naar de open ruimte kijkt, loopt echter heel wat kansen mis”, meent zaakvoerder John Kinnen. “De beschikbare ruimte is in Vlaanderen nu eenmaal erg beperkt. We moeten biodiversiteit creëren op plaatsen waar die eerder werd verdrongen. Ontharden is in dat opzicht een groot werkpunt, maar ook in, op en tegen onze gebouwen ligt nog heel wat potentieel. Daarom specialiseren we ons in een brede aanpak op technisch groen, met onder meer groendaken, groengevels, natuurlijke (zwem)vijvers en natuurinclusieve omgevingsaanleg. Zelfs uitdagende kantoorbeplanting, zoals een wintertuin, ligt binnen onze expertise.”

Groen op alle niveaus

Ecoworks is onder meer verantwoordelijk voor de groengevel op het Renson-gebouw langs de E17 in Deinze en de beplanting in het Marie-Elisabeth Belpaire gebouw van de Vlaamse Overheid. “Deze reconversie en uitbreiding van de voormalige WTC-torens in Brussel Noord tot kantoren, appartementen en een hotel is een toonbeeld van onze ambities. Naast de enorme hoeveelheid kantoorbeplanting die we er al voorzagen, wordt het gelijkvloers ingericht als een grote, publieke serre, krijgt de 29ste verdieping een volwaardige, eveneens publiek toegankelijke daktuin, en planten we als het ware een verticaal bos van 300 bomen tegen de toren.”

Groenblauw evenwicht

Om al dat groen in, op en tegen de gebouwen in stand te houden, benadrukt John het belang van een juiste inrichting. “Het heeft geen zin om te investeren in beplantingen als je niet voldoende nadenkt hoe je deze op langere termijn kan borgen. Water en licht zijn essentieel. Daarom benaderen we onze projecten zoveel mogelijk vanuit een geïntegreerde aanpak. Ontwerpen we een groendak of een groengevel, dan zorgen we tevens voor slimme waterbuffers en een aangepast irrigatieplan. Kijk naar Renson: daar wordt de groengevel met lokaal gebufferd regenwater gesproeid. Maar we zetten ook in op ecologisch beheer, met name door het beplantingsplan te blijven monitoren en breder te kijken naar de werkelijke impact op fauna en flora.”

Hoe meer groen we in de stad introduceren, hoe groter het belang van een goed waterbeheer. “In dat opzicht hebben we in onze steden in het verleden een denkfout gemaakt. Alles is er immers op gericht om water zo snel mogelijk (gemengd) af te voeren. Terwijl we het net zoveel mogelijk moeten vasthouden en vertragen. Het mooie is dat groen daar zelf een belangrijke rol in kan spelen. Met een juiste inrichting van het stedelijk groen, draag je tegelijk bij aan zowel de biodiversiteit als de klimaatrobuustheid.”

Meer blauw op straat

Groen en blauw hangen onlosmakelijk met elkaar samen, besluit John, al zal er ongetwijfeld meer nodig zijn om de waterhuishouding in onze steden en gemeenten in balans te krijgen. “Dat hoeft daarom geen last te zijn. Zwemvijvers vormen bijvoorbeeld een logisch alternatief om water in onze samenleving te integreren. Zij zorgen niet alleen voor extra buffercapaciteit, maar dragen ook bij aan biodiversiteit, afkoeling, plezier en aantrekkingskracht.” 

Een project zoals de reconversie van de visvijvers in Aarschot naar een stedelijke publieke zwemvijver is volgens John toonaangevend. “We hopen je binnen enkele maanden alvast te kunnen uitnodigen voor een voorjaarsduik. Op termijn dromen we van een publieke natuurlijke zwemvijver in elke dorpskern.”