Sint-Niklaas kiest voor grootschalige recuperatie kleiklinkers

De Grote Markt van Sint-Niklaas, het grootste marktplein van België, is in volle transformatie. De quasi volledig verharde oppervlakte van 3,19 hectare wordt momenteel omgevormd tot een groen en levendig plein met ruimte voor terrassen, waterpartijen en evenementen. Duurzaamheid en circulariteit staan bij de heraanleg hoog op de agenda. Dat vertaalt zich onder meer in een bijzondere omgang met de voormalige verharding.

Zo’n twintig jaar geleden leverde Steenbakkerij Vande Moortel voor de toenmalige heraanleg van de Grote Markt kleiklinkers in twee verschillende kleuren. In het nieuwe ontwerp van Sweco Belgium en LAMA landscape architects wordt zo’n 60 procent van die klinkers opnieuw gebruikt; het resterende deel wordt als recuperatieklinkers verkocht.

Enorm circulair potentieel

Het idee om materialen zo lang mogelijk in gebruik te houden, sluit naadloos aan bij het principe van circulair bouwen. In plaats van materialen af te voeren naar de afvalberg, kiest de stad Sint-Niklaas in dit project resoluut voor hergebruik en recyclage. Logisch eigenlijk, als je weet dat de gemiddelde levensduur van een kleiklinker oploopt tot ruim 150 jaar. De hoge kwaliteit en eenvoudige manier van verwerken maken de klinkers uitermate geschikt voor hergebruik. Daardoor wordt niet alleen de afvalberg geminimaliseerd, ook de nood aan nieuwe productie slinkt.

Lokaal hergebruik

Teneinde de bestaande klinkers te kunnen hergebruiken, worden ze zone per zone uit de ondergrond gehaald, gesorteerd en op palletten gestapeld. De klinkers die ter plaatse hergebruikt worden, verlaten dus op geen enkel moment de site. Dat zorgt voor een fikse besparing op transport en bijgevolg CO2-uitstoot. Het hergebruik van de kleiklinkers zorgt zo niet alleen voor minder afval en minder nieuwe productie, maar draagt tevens bij aan een efficiënter bouwproces.

Finaal zal er op de nieuwe Grote Markt een combinatie komen te liggen van SeptimA-klinkers in de kleuren Sepia, Amarant en Antraciet en DecimA-klinkers in de kleuren Sepia en Amarant. Zij worden in de eerste plaats aangewend als pleinverharding, maar ook bij de aanleg van parkeervakken. De DecimA-klinkers worden specifiek toegepast in zones waar zwaar verkeer mogelijk is. Volledig in lijn met de huidige normen en de duurzame ambities van het project, worden zowel bestaande als nieuwe kleiklinkers zoveel mogelijk waterpasserend aangelegd, bijvoorbeeld in de voetgangerzones. Een waterdoorlatende voegvulling garandeert dat regenwater in de ondergrond kan infiltreren. Hoofdaannemer Stadsbader leidt het hele project in goede banen.

Recuperatieklinkers voor ieder project

Omdat het nieuwe ontwerp aanzienlijk meer ruimte voorziet voor groene en blauwe partijen, kunnen niet alle bestaande klinkers lokaal hergebruikt worden. De resterende palletten keren daarom terug naar Steenbakkerij Vande Moortel en worden opnieuw op de markt gebracht. Aannemers en tuinaannemers kunnen zo voor zowel publieke als private projecten gebruikmaken van recuperatieklinkers afkomstig van de grootste markt van België.

Duurzaam DNA

Hoewel het de eerste keer is dat de fabrikant rechtstreeks recuperatieklinkers aanbiedt, houdt Steenbakkerij Vande Moortel er al lange tijd een duurzame en circulaire visie op na. Zo was het Vande Moortel dat ruim 20 jaar geleden het ecologische ECO-7-formaat introduceerde. Dat is inmiddels de norm in 90 procent van het eigen gamma kleiklinkers én ver daarbuiten. Daarnaast verkoopt de steenbakkerij productieoverschotten en andere stockloten in de Brick and Paver Outlet en verwerkt ze diverse resten van productiestromen in opgebroken steenslag voor funderingen, infiltratielagen en zelfs bestratingen. Op die manier draagt het bedrijf dagelijks bij aan een wereld met minder afval en minder CO2-uitstoot.