(be-)leefbare groenzones: kennis en ervaring uitwisselen is essentieel

Kwaliteitsvolle groenzones zijn belangrijk voor onze dichtbevolkte steden en gemeenten. Ze maken de woonkern leefbaar, beschermen tegen stormregens, brengen biodiversiteit, verkoelen… Bewustwording van deze voordelen bij de burger, gemeentebesturen, projectontwikkelaars en bedrijven heeft het draagvlak voor de aanleg van groenzones sterk vergroot. Deze positieve trend werd nog verder versterkt door de voorbije coronaperiode. Tuinaannemers hebben meer dan werk genoeg en het aantal nieuwe bedrijven groeit exponentieel. 

Waar vroeger de focus vooral op het esthetische lag, moet nu de open, groene ruimte in het dichtbevolkte Vlaanderen meer en meer aan verschillende functies voldoen: recreatie, voedselvoorziening voor bijen, vlinders, vogels én mensen, waterberging, verkoeling, luchtzuivering, enzovoort. Dit creëert dan ook nieuwe uitdagingen voor zowel de openbare als de private groensector. Daarnaast is het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen voor openbare besturen grotendeels verboden en wordt het ook voor tuinaannemers steeds verder ingeperkt. Er dient dus zoveel mogelijk ingezet te worden op de aanleg van onderhoudsarm groen, zonder in te boeten aan kwaliteit. Want er is immers niets zo nefast voor een groeiend draagvlak als slechte voorbeelden.

Ondersteuning van groenvoorzieners via vakverenigingen, praktijkonderzoek en vormingsmomenten is van groot belang om deze uitdagingen aan te pakken. Kennis rond plantassortiment aangepast aan de veranderende klimaatomstandigheden en het stedelijk milieu, ontwerpen die gebouwen, water én groen combineren, inspelen op biodiversiteit en preventie van ziekten en plagen laat de groenvoorziener toe zich verder te professionaliseren én verduurzamen. De groeiende bewustwording dat een tuin er niet altijd helemaal strak hoeft uit te zien ondersteunt de toepassing van biodivers en onderhoudsarm groen. Uitwisseling van ervaringen met collega’s binnen een netwerk zoals de Green Deal Natuurlijke Tuinen laat toe om knelpunten bespreekbaar te maken en samen naar oplossingen te zoeken. Oplossingen vergen soms heel wat creativiteit, zoals het voorzien van voldoende waterbuffers voor beplantingen in stedelijk milieu, maar kunnen ook de werkdruk verminderen, zoals een aangepast maaibeheer van gazons. Goed overleg tussen kwekerijen, tuinaannemers, tuinarchitecten, gemeentelijke groendiensten en projectontwikkelaars resulteert in heel wat mooie realisaties op het terrein. Kwekerijen planten nu de klimaatbomen op die over tien jaar zullen aangeplant worden door de groenvoorzieners in onze straten. Ook de verschillende onderzoeksorganisaties zitten onderling samen en bundelen kennis waarmee de sector aan de slag kan. 

Het is dan ook voor iedere groenvoorziener interessant om, ondanks het vele werk, kennis te blijven verwerven via alle mogelijke kanalen om samen de kwaliteit van toekomstige groenzones te verzekeren.