Waarom elke tuinprofessional vandaag ook klimaatcoach is

Biodiversiteit is een term die we de laatste jaren steeds vaker horen. Het klinkt wetenschappelijk, maar het begrip is breed en wordt door verschillende mensen op uiteenlopende manieren ingevuld. In essentie verwijst biodiversiteit naar de verscheidenheid aan levensvormen binnen een ecosysteem, een geografisch gebied of zelfs de hele planeet.

Toch blijft die verscheidenheid relatief. Sommige planten worden bewust geweerd, bijvoorbeeld invasieve exoten die inheemse soorten verdringen. Tegelijk staan ook andere, niet-inheemse soorten op ‘zwarte lijstjes’, terwijl ze net een waardevolle bijdrage zouden kunnen leveren aan onze biodiversiteit.

Tuin als klimaatmotor

Onze natuur is voortdurend in beweging. Door wereldwijde handel, klimaatverandering en verschuivende microklimaten gaan die veranderingen vandaag veel sneller dan vroeger. Waar bepaalde soorten vroeger nauwelijks kans maakten in ons klimaat, kunnen ze zich nu vlot vestigen – zeker in steden, waar de temperatuur merkbaar hoger ligt dan op het platteland.

Ook onze tuinen spelen daarin een belangrijke rol. In Vlaanderen nemen ze bijna 10% van de landoppervlakte in, wat hun potentieel voor biodiversiteit enorm maakt. Door bewuste keuzes in beplanting kunnen we het bloeiseizoen verlengen en het aanbod aan nectar en stuifmeel vergroten. Dat is niet alleen gunstig voor bijen, vlinders en andere bestuivers, maar draagt ook bij aan een veerkrachtige leefomgeving.

Tuinarchitecten en tuinaannemers kunnen hierin echt het verschil maken. Dankzij hun kennis van het sortiment en hun ervaring in de praktijk kunnen ze soorten aanbevelen die niet alleen esthetisch en functioneel zijn, maar ook ecologisch waardevol. Beurzen zoals GrootGroenPlus en kwekerijbezoeken helpen professionals om op de hoogte te blijven van nieuwe trends en plantensoorten.

Buxus herboren

Een opvallende ontwikkeling is de opkomst van ziekte-resistente planten. Een mooi voorbeeld zijn de Betterbuxus®-soorten: resistente varianten van de klassieke buxus, die na jaren van ziektes en plagen opnieuw hun plaats innemen in tuinen en historische parken, zoals in Versailles, Villandry en Paleis Het Loo.

De buxus werd jarenlang gemeden vanwege zijn kwetsbaarheid, maar zijn waarde wordt stilaan herontdekt. Dat brengt ons bij een andere veelgebruikte term: duurzaamheid. Volgens de definitie van de Brundtland-commissie uit 1987 betekent duurzame ontwikkeling “een ontwikkeling die voorziet in de behoeften van de huidige generatie, zonder de behoeften van toekomstige generaties, zowel hier als in andere delen van de wereld, in gevaar te brengen”.

Elke plant telt, als je haar begrijpt

In de tuinbouw vertaalt zich dat naar planten die op verantwoorde wijze gekweekt worden, lang meegaan, weinig onderhoud vragen én ecologische waarde hebben. Resistente soorten passen perfect in dat plaatje.

Uiteindelijk geldt: elke plant kan waardevol zijn, zolang ze op de juiste plek staat, in het juiste ontwerp, en goed wordt verzorgd. Helaas wordt tuinieren vaak als lastig of tijdrovend ervaren. Toch kan het ook een rustgevende hobby zijn, die veel voldoening geeft.

Met kennis, zorg en een doordachte visie kunnen onze tuinen evolueren tot plekken waar biodiversiteit en duurzaamheid samenkomen. Ook in een veranderende wereld.