Kleine landschapselementen, meer dan alleen een verfraaiing van het landschap

Voorbeelden hiervan zijn kleine bosjes, solitaire bomen, bronnen, houtkanten, poelen, etc. Het belang van KLE’s valt niet te onderschatten en hun functie strijkt verder dan het verfraaien van een landschap. Ze dragen bij aan de leesbaarheid van het landschap, verwijzen naar historische gebruiken, vormen windschermen en schaduwzones, creëren groeiplaatsen en habitats voor typische fauna en flora soorten en zo veel meer. Door de gronddruk en intensivering van de laatste decennia, zijn vele KLE’s in het landschap, en daarmee ook de vele functies die zij vervullen, verdwenen.

Verandering van het landgebruik, intensivering en grootschaligheid, gedreven door de tijdsgeest, hebben ervoor gezorgd dat het fijnmazige netwerk van KLE’s sterk is achteruitgegaan. Meer en meer werd ingezet op de maximalisatie van de bestemming zonder oog te hebben voor integratie potenties. Vandaag worden we meer dan ooit geconfronteerd met een hele reeks problematieken, gaande van de coronacrisis tot de biodiversiteitscrisis en klimaatcrisis. Wat deze verschillende crisissen gemeen hebben is de verloren connectiviteit met onze omgeving. Het is duidelijk dat we samen de krachten moeten bundelen en de relatie met onze omgeving moeten herdefiniëren om deze crisissen het hoofd te bieden.

Een van de manieren om de huidige en aankomende crisissen voor te zijn is het gebruik van KLE’s. De huidige versnippering van het landschap maakt het moeilijk om leefbare en beleefbare groenblauwe linten door te trekken doorheen het landschap, van natuurkern, door open ruimten, tot in de stad. Het behouden of aanplanten van individuele bomen of bomenrijen, het voorzien van natuurlijk bermstroken langsheen wegenissen, het aanleggen of herstellen van poelen, vijvers of zelfs meanders, … Het gaat vaak over kleine groene elementen, maar deze zijn één voor één onderdeel van een groter netwerk. Wist je bijvoorbeeld dat al onze wegbermen een grotere oppervlakte beslaan dan alle erkende natuurreservaten? Er rust dus een belangrijk potentieel in het behoud, herstel en uitbreiding van het KLE-netwerk. Het KLE-netwerk creëert zo mee de groenblauwe netwerken en zorgt dus voor een robuuster, leefbaarder en beleefbaarder landschap.

Om van individuele KLE’s een groenblauw netwerk te maken, is er nood aan een duidelijke visie. Deze visie legt de groenblauwe hoofdstructuren in het landschap vast. Op basis van deze landschappelijke visie kan per gebied bekeken worden op welke manier dit netwerk versterkt, hersteld of uitgebreid kan worden in relatie tot de verschillende bestemmingen en actoren. Er wordt dus een kader gecreëerd waarbinnen op kleine schaal, op niveau van de KLE’s, de individuele uitwerking kan gebeuren. Op die manier groeien individuele KLE’s uit tot een groenblauw netwerk.

Landmax kan u begeleiden en ondersteunen bij de opmaak van een dergelijke landschappelijk-ecologische studie. Als ecologisch studiebureau heeft zij overheen de jaren de nodige ervaring en expertise opgebouwd om doeltreffende en pragmatische visiedocumenten op te stellen, gedragen door alle actoren.

Ook voor het opstellen van berm- of natuurbeheerplannen kunnen wij onze ervaring en expertise aanbieden.

Op naar meer leefbare en beleefbare groenblauwe netwerken.