Geen gezonde bodem zonder een goede bodemstructuur

Een gezonde bodem: zowat elke groenvoorziener, tuinaannemer en amateurtuinier streeft ernaar. En terecht. Maar zijn onze pijlen in dat streven wel op de juiste zaken gericht, of schieten we onbewust ons doel voorbij? Wereldspeler COMPO EXPERT wil tot de kern van de zaak komen.

Een gezonde bodem, wat is dat?

Wie spreekt over de gezondheid van de bodem, denkt in de eerste plaats wellicht aan de biologische toestand en de aanwezigheid van het microbiële bodemleven – de bacteriën, schimmels, regenwormen en andere organismen die in de bodem aanwezig zijn. Veel minder aandacht gaat er doorgaans naar de bodemstructuur, zijn vruchtbaarheidstoestand en eventuele voedingsonevenwichten. Terwijl net die aspecten aan de basis liggen van een gezonde of ongezonde bodem.

Het gewenste microbiële leven kan namelijk alleen maar tot volle ontwikkeling komen als er aan bepaalde voorwaarden voldaan is. In een dichtgeslibde, zuurstofarme bodem zal het nooit gedijen. Daarom volstaat het niet dat er voldoende voedingselementen en organisch afbreekbaar materiaal in de bodem aanwezig zijn; de bodem moet ook een kruimelige, open en kluiterige structuur hebben. Enkel dan vindt er tussen bodem en atmosfeer een optimale gasuitwisseling plaats, en kan water via kleine poriën opstijgen of – bij een teveel – via grote poriën worden afgevoerd.

Het klei-humus complex

Een bepalende factor voor een gezonde bodem, en in het bijzonder voor een optimale kruimelige bodemstructuur, is het zogenaamde klei-humuscomplex of KHC. Omdat zowel klei als humus negatief geladen zijn, is dit complex in staat om voedingsionen op te slaan en uit te wisselen, waardoor het bijvoorbeeld ook in de gezonde ontwikkeling van planten een belangrijke rol speelt. Hoe groter het aandeel KHC in de bodem, hoe hoger de opslag- en uitwisselingscapaciteit van voedingsstoffen en hoe vruchtbaarder dus de bodem.

Al is het kwantitatieve aspect niet het enige dat hier telt. Uit proeven en waarnemingen blijkt dat een open en kluiterige structuur enkel mogelijk is wanneer vooral calciumionen op het KHC gebonden zijn. Calcium biedt stabiliteit aan het KHC; een gebrek daaraan leidt tot dichtgeslagen bodems. De aandelen magnesium, kalium en andere positief geladen ionen moeten dus altijd lager liggen.

Evenwichtige bodemverbetering

In de praktijk blijkt het meestal echter anders uit te pakken. Bodemanalyses wijzen uit dat het merendeel van de bodems met een voedingsonevenwicht kampt: er is te weinig calcium in de grond aanwezig en de aandelen kalium en magnesium liggen in verhouding te hoog. Dat resulteert in een terugval van de bodemstructuur en in bodems die nauwelijks of geen ontwikkeling van het gewenste bodemleven toelaten, ongeacht de bodembewerkingen die men uitvoert ter verbetering.

Een bodemverbeteraar met extra calcium kan in zo’n geval gelukkig wél soelaas bieden. COMPO EXPERT ontwikkelde daarom Karisol® Complex, een bodemverbeteraar rijk aan organische stof die niet alleen het aandeel KHC in de bodem doet stijgen, maar ook de aanwezigheid van calciumionen optrekt. Dat allemaal zonder de pH-waarde van de bodem te beïnvloeden. Zo krijgen ongezonde bodems de kans om volwaardig gezond te worden, met aandacht voor zowel de bodemstructuur als het bodemleven...