De blijvende invloed van René Pechère op landschapsontwerp

Zoals elke trouwe lezer weet, zetten we per editie van GreenPro een collega-groenprofessional in de kijker. Deze editie pakken we het voor een keer anders aan. We laten niemand ‘aan het woord’. In de plaats krijg je een portret van een landschapsarchitect die zonder enige twijfel een serieuze stempel heeft gedrukt op de sector zoals we ze nu kennen. We stellen voor: de ‘groene godfather’ van onze branche: René Pechère. 

René Pechère, geboren in 1908 in Elsene (Brussel) en overleden in 2002, was een van de meest invloedrijke landschapsarchitecten van de twintigste eeuw. Zijn werk heeft een blijvende impact gehad op het gebied van tuin- en landschapsontwerp, zowel in België als internationaal. Pechère staat bekend om zijn vermogen om historische elementen te integreren met moderne ontwerpen, waardoor landschappen worden gecreëerd die zowel tijdloos als vernieuwend zijn. In zijn eigen woorden: ‘absolument révolutionnaires’.

Pechères carrière begon na zijn opleiding in de architectuur, waar hij al snel zijn interesse voor landschapsarchitectuur ontdekte. Zijn talent en passie voor het ontwerpen van tuinen brachten hem in de jaren 30 en 40 aan opdrachten voor verschillende prestigieuze projecten. Echter, zijn internationale erkenning begon pas écht na de Tweede Wereldoorlog.

Een van de meest opmerkelijke realisaties van René Pechère was zijn werk voor de Wereldtentoonstelling van 1958 in Brussel, beter bekend als Expo 58. Voor deze gelegenheid ontwierp Pechère enkele tuinen, waaronder de Jardin Moderne, de Jardin Flamand des Quatre-Saisons en de Jardin Congolais. Deze tuinen waren niet alleen een showcase van zijn deskundigheid en stijl, maar ook van zijn filosofie dat een tuin zowel een esthetische als een functionele ruimte moet zijn, waarin bezoekers vrede en inspiratie kunnen vinden. Zijn filosofie kan worden samengevat in twee zinnen, gepubliceerd in een brochure uit die tijd: ‘De tuin- en landschapsarchitect wordt steeds belangrijker, omdat hij wezenlijk bijdraagt aan de levensvreugde. Ze ontwerpen ruimtes als estheten en als uitvoerders, die de omgeving door middel van de natuur veraangenamen.’

Naast het ontwerpen van verscheidene tuinen voor Expo 58, creëerde René Pechère ook de betoverende Jardin de Cœur (Hartentuin) bij het art-decohuis van de familie Van Buuren in Ukkel. Hij introduceerde modern-geometrische ontwerpen in de tuinen van de Kunstberg en het Rijksadministratief Centrum, en was verantwoordelijk voor de restauratie van zowel de Kruidtuin als de Terkamerentuin.  

René Pechère was ook een fervent schrijver. Hij schreef meerdere boeken over landschapsarchitectuur en tuinontwerp, waaronder het invloedrijke Grammaire des Jardins: Secrets de métier (1987). Deze publicaties bieden een diep inzicht in zijn ontwerpfilosofie en benaderingen, en zijn vandaag de dag nog steeds een belangrijk ijkpunt voor professionals in het vakgebied.

De invloed van zijn boeken en werken zet zich verder in het Comité René Pechère. Om de twee jaar reikt de commissie verschillende literaire prijzen uit, georganiseerd in samenwerking met het CIVA (Internationaal Centrum voor Stad, Architectuur en Landschap). Hun doel is om boeken die aan de kunst van tuinen en landschappen zijn gewijd meer onder de aandacht te brengen.

Vandaag de dag wordt het erfgoed van René Pechère geëerd door verschillende instellingen en leeft het verder in de tuinen die hij heeft ontworpen. Zijn huis in Brussel, nu de René Pechère Bibliotheek, dient als een onderzoekscentrum en herbergt zijn uitgebreide collectie van boeken en manuscripten gerelateerd aan tuin- en landschapsontwerp.